Konkordato nedir ve şartları nelerdir

Konkordato nedir ve şartları nelerdir

KONKORDATO NEDİR VE ŞARTLARI NELERDİR 

İcra İflas Kanunu’nun İflas Erteleme Hükümleri 15 Mart 2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “7101 sayılı İcra ve İflas Kanunu ve bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına hakkında kanun” ile yürürlükten kaldırılmıştır. Bu değişiklik ile “iflas erteleme” yürürlükten kaldırılmış ve “konkordato” nun kapsamı genişletilmiştir.

İflas ertelemede yargılama ve uygulama süresinin uzunluğu, iflas erteleme sürecindeki şirketlerin mahkeme tarafından tam olarak denetlenememesi ve alacaklıların işleyişe müdahale edememeleri, birçok sorun meydana getirmekteydi.

Bu olumsuzluklar nedeniyle, iflas erteleme sisteminin kaldırılarak, yargılama sürecinin ve süresinin belli olduğu ve  alacaklıların daha çok söz sahibi olabileceği ve borçlunun daha iyi denetlenmesini sağlayacak bir konkordato sistemi düzenlemiştir.

KONKORDATO NEDİR :

Konkordato; bir borçlunun alacaklılarına mahkeme aracılığıyla yaptığı ödeme teklifinin, alacaklıların en az yarısı (veya belirli durumda 2/3’ü) tarafından kabul edilmesi ve Ticaret Mahkemesi tarafından tasdik edilmesi şartıyla, borçlunun tüm adi (rehinli veya imtiyazlı olmayan) borçlarını, bu teklifi doğrultusunda ödeyebilmesidir. Rehinli alacaklar için borçlunun talebinin olması  ve rehinli alacaklılar tarafından kabul edilmesi halinde, rehinli borçlarda bu kapsama dahil olur.

Bundan da anlaşılacağı üzere, konkordato teklifinin alacaklıları bağlayıcı hale gelebilmesi için, alacaklıların belirli bir çoğunluğu tarafından kabul edilmesi ve ayrıca mahkeme tarafından tasdik edilmesi gerekir.

KİMLER KONKORDATO TALEBİNDE BULUNABİLİR  (İİK m. 285)  :

i-) Borçlunun Konkordato Talebi:

İİK m. 285’e uygun olarak, borçlarını vadesi geldiği halde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan her borçlu için, vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflastan kurtulmak için konkordato talep edebilme imkanı  tanınmıştır. Konkordato talebi için iflasa tabi olmak veya borca batık olmak şartı aranmaz. Hakkında iflas tasfiyesi başlatılmış olan borçlu dahi konkordato talep edebilir.

ii-) Alacaklının Konkordato Talebi:

İflasa tabi bir borçlu hakkında, iflas talep etme hakkına sahip olan alacaklı, bu borçlu hakkında konkordato da talep edebilir. İflasa tabi olmayan borçlular hakkında alacaklılar, konkordato talep edemez.

YETKİLİ VE GÖREVLİ  MAHKEME (İİK m. 285) :

Konkordato, iflasa tabi borçlular için, faaliyet merkezinin bulunduğu yerdeki; iflasa tabi olmayan borçlular için ise yerleşim yerindeki, Asliye Ticaret Mahkemesinden talep edilir.

Konkordato talep eden, konkordato gider avansını yatırmaya mecburdur.

BAŞVURU TALEBİNE EKLENECEK BELGELER  (İİK m. 286) :

Konkordato başvurusuna aşağıdaki belgeler eklenmelidir.

a) Borçlunun borçlarını hangi oranda veya vadede ödeyeceği,mevcut malları satıp satmayacağı ve ödemelerin yapılabilmesi  için gerekli malî kaynağı nereden sağlayacağını gösteren konkordato ön projesi,

b) Borçlunun malvarlığını ve mali durumunu gösteren bilanço,gelir taplosu ve sair belgeler  ve ayrıca maddi ve maddi olmayan varlıklar ve tüm alacak ve borçları vadeleri ile gösteren liste ve belgeler,

c) Alacaklıları, alacak miktarlarını ve alacaklıların imtiyaz durumunu gösteren liste,

d) Konkordato ön projesine göre alacaklıların eline geçmesi öngörülen miktar ile borçlunun iflâsı hâlinde alacaklıların eline geçebilecek muhtemel miktarı karşılaştırmalı olarak gösteren tablo,

e) Yetkili bağımsız denetim kuruluşu tarafından hazırlanan ve konkordato ön projesinde yer alan teklifin gerçekleşmesinin kuvvetle muhtemel olduğunu gösteren finansal analiz raporları (Küçük işletmeler bakımından uygulanmaz).

Sunulan malî tablolar, başvuru tarihinden en fazla kırk beş gün öncesine ait olmalıdır.Ayrıca borçlu mahkemenin ve komiserin isteyeceği diğer belge ve kayıtlarıda ibraz etmek zorundadır.

KONKORDATO TALEBİNİN İNCELEME AŞAMALARI:

Konkordato sürecinin aşamaları;

a-) geçici mühlet verilmesi,

b-) kesin mühlet verilmesi,

c-) alacaklılar toplantısı,

d-) mahkeme tarafından konkordatonun tasdik edilmesi.

 

KONKORDATO MÜHLETİ:

Kanun, konkordatonun talep edilmesinden, tasdikine kadar geçecek yargılama sürecinde borçlunun mal varlığını korumaya ve borçluyu denetim altına almaya yönelik bir karar verilmesini öngörmektedir. Konkordato talebi üzerine mahkeme, gerekli belgelerin eksiksiz olarak mevcut olduğunu tespit ettiğinde hemen geçici mühlet kararı verecek ve borçlunun malvarlığının korunması için gerekli gördüğü tedbirleri alacaktır. Mahkemenin bu hususta takdir yekisi yoktur, geçici mühleti vermek zorundadır.

Kanunda, “mühlet verilmesi” olarak adlandırılan bu karar üzerine, konkordato talep eden borçlu aleyhine, haciz yoluyla icra takibi yapılamaz, başlatılan haciz takipleri durur, rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapılabilir fakat rehinli mallarının satışı yapılamaz, borçlu aleyhine ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbir uygulanmaz. Borçlu, komiserin nezareti altında işlerine devam edebilir. Borçlu, mahkemenin izni dışında mühlet kararından itibaren rehin tesis edemez, kefil olamaz, taşınmaz ve taşınırlarını devredemez.

Kanun, geçici mühlet ve kesin mühlet ayrımı getirmiş ancak, etkileri bakımından aralarında fark bulunmamaktadır, her ikiside  aynı neticeleri doğurur. Geçici mühletin amacı, kesin mühlet verilmesi için gerekli inceleme, değerlendirme ve duruşma yapılıncaya kadar geçecek sürede borçlunun mal varlığını korumaktır. Mühletin etkileri konkordato bağlayıcı hale gelinceye kadar devam eder.

 

  1. GEÇİCİ MÜHLETİN  VERİLMESİ (İİK m. 287-288) :

Konkordato talebi üzerine mahkeme öncelikle, belgelerin eksiksiz sunulup sunulmadığını inceler ve belgelerin eksiksiz mevcut olduğunu tespit ettiğinde, başka herhangi bir inceleme ve değerlendirme yapmaksızın borçlu hakkında 3 aylık “geçici mühlet” kararı verir. Geçici mühlet süresi  üç ay olacak, bu süre dolmadan önce borçlunun veya geçici komiserin yapacağı talep üzerine geçici mühlet mahkemece en fazla iki ay daha uzatılabilecektir. 

Geçici mühlet kararıyla birlikte, ayrıca mahkeme tarafından, konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olup olmadığının incelenmesi amacıyla bir “geçici komiser” görevlendirecektir. Alacaklı sayısına ve alacak miktarına göre geçici komiser sayısı üçe çıkarılabilir.

Geçici mühlet kararı, Ticaret Sicil Gazetesinde, Basın İlan Kurumunun resmi ilan portalında yayınlanır, Tapu müdürlüklerine, ticaret sicil müdürlüklerine, vergi dairlerine, gümrük idarelerine ve kanunda sayılan tüm kurumlara bildirilir.

Geçici mühlet tanındığını içeren ilanda ayrıca alacaklıların, ilandan itibaren yedi günlük kesin süre içinde dilekçeyle itiraz ederek konkordato mühleti verilmesini gerektiren bir hal bulunmadığını delilleriyle birlikte ileri sürebilecekleri ve bu çerçevede mahkemeden konkordato talebinin reddini isteyebilecekleri belirtilir.

Ayrıca, konkordato talebi ile amaçlanan iyileşmenin, geçici mühletin sona ermesinden önce gerçekleştiğinin komiserin yazılı raporuyla mahkemeye bildirilmesi üzerine, mahkemece resen geçici mühlet kaldırılarak konkordato talebinin reddine karar verilecektir. Kesin mühlet içinde konkordato talebinin reddine neden olacak durumların geçici mühlet içinde gerçekleşmesi halinde de mahkeme, komiserin yazılı raporu üzerine geçici mühleti kaldırarak konkordato talebinin reddine ve borçlunun iflasına karar verecektir.

Geçici mühlet, kesin mühletin sonuçlarını doğuracaktır.

Mahkemece, geçici mühlet kararı ile geçici mühletin uzatılmasına ve geçici mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine ilişkin kararlar ilan edilir ve ilgili yerlere bildirilir.

  1. KESİN MÜHLETİN  VERİLMESİ (İİK m. 289)

Mahkeme, geçici mühlet içinde duruşma açarak, borçluyu ve varsa konkordato talep eden alacaklıyı ve gerekli görürse geçici komiseri davet eder. Mahkeme dosyaya sunulan belgeleri, geçici komiserin raporunu ve itiraz eden alacaklıların dilekçelerinde ileri sürdükleri itiraz sebeplerini de inceleyerek konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olduğunun anlaşılması halinde  borçluya 1 yıllık kesin mühlet verilir. Bu süreç geçici mühlet içinde tamamlanacaktır. Yani kesin mühlet kararı, geçici mühlet süresi içinde verilir.

Kesin mühlet kararı ile  birlikte mahkeme, yeni bir görevlendirme gereği görmezse geçici komiserin görevine devam etmesine karar verir ve dosyayı komisere tevdi eder.

Ayrıca mahkemece, kesin mühlet kararıyla beraber veya kesin mühlet içinde uygun görülecek bir zamanda yedi alacaklıyı geçmemek, herhangi bir ücret takdir edilmemek ve tek sayıda olmak kaydıyla bir alacaklılar kurulu oluşturulabilecektir. Bu durumda alacakları, hukuki nitelik itibarıyla birbirinden farklı olan alacaklı sınıfları ve varsa rehinli alacaklılar, alacaklılar kurulunda hakkaniyete uygun şekilde temsil edilir.

Alacaklılar kurulu her ay en az bir kere toplanarak hazır bulunanların oy çokluğuyla karar alacaktır. Komiser bu toplantıda hazır bulunarak alınan kararları toplantıya katılanların imzasını almak suretiyle tutanağa bağlayacaktır.

Kesin mühlet, komiserin veya borçlunun talebi üzerine, komiser ve varsa alacaklılar kurulunun görüşü alınarak mahkeme tarafından 6 aya kadar uzatılabilir. Kesin mühlet verilmesine, kesin mühletin uzatılmasına ve kesin mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine ilişkin kararlar, ilan edilecek ve ilgili yerlere bildirilecektir.

 

  1. KONKORDATO KOMİSERİ VE ALACAKLILAR KURULU (İİK m. 290) :

Kesin mühleti kararı verilmesi üzerine mahkme dosyayı komisere teslim eder. Komiser, kesin mühlet içinde, konkordatonun mahkeme tarafından tasdik edilebilmesine yönelik işlemleri tamamlar ve dosyayı raporuyla birlikte, karar verilmek üzere  ilgili mahkemeye iade eder.

Komiserin görevleri şunlardır:

1-) Konkordato projesinin tamamlanmasına katkıda bulunmak

2-) Borçlunun faaliyetlerine nezaret etmek

3-) Bu kanunda verilen görevleri yapmak

4-) Mahkemenin istediği konularda ve uygun göreceği sürelerde ara raporlar sunmak

5-)Alacaklılar kurulunu konkordatonun seyri hakkında düzenli aralıklarla   bilgilendirmek

6-)Talepte bulunan diğer alacaklılara konkordatonun seyri ve borçlunun güncel mali durumu hakkında bilgi vermek

7-) Mahkeme tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek.

Komiserin konkordatoya ilişkin işlemleri ile ilgili şikayetler, asliye ticaret mahkemesi tarafından kesin olarak karara bağlanır.

Alacaklılar kurulu, komiserin faaliyetlerine nezaret edecek, komisere tavsiyelerde bulunabilecek ve Kanunun öngördüğü hallerde mahkemeye görüş bildirecektir. Alacaklılar kurulunun komiserin faaliyetlerini yeterli bulmazsa, mahkemeden komiserin değiştirilmesini gerekçeli bir raporla isteyebilir. Böyle bir talep halinde mahkeme borçluyu ve komiseri dinledikten sonra kesin kararını verir.

 

  1. MÜHLETİN ERKEN SON BULMA  SEBEPLERİ:

İİK m. 291 : Borçlunun Mali Durumunun Düzelmesi Nedeniyle Kesin Mühletin Kaldırılması:

Konkordato talebi ile amaçlanan iyileşmenin, kesin mühletin sona ermesinden önce gerçekleştiğinin komiserin yazılı raporuyla mahkemeye bildirilmesi üzerine mahkemece resen, kesin mühletin kaldırılarak konkordato talebinin reddine karar verilir. Mahkeme, bu kapsamda kesin mühletin kaldırılmasına karar vermeden önce borçlu ve varsa konkordato talep eden alacaklı ve alacaklılar kurulunu  duruşmaya davet edecektir.

 

İİK m. 292 : Kesin Mühlet İçinde Konkordato Talebinin Reddedilmesi ve İflasın Açılması:

Şirketler gibi İflasa tabi borçlu bakımından, kesin mühletin verilmesinden sonra aşağıdaki durumların gerçekleşmesi halinde ve komiserin yazılı raporu üzerine mahkeme, kesin mühleti kaldırarak konkordato talebinin reddine ve borçlunun iflasına karar verir:

a-) Borçlunun malvarlığının korunması için iflasın açılması gerekiyorsa,

b-) Konkordatonun başarıya ulaşamayacağı anlaşılıyorsa,

c-) Borçlu 297. Maddeye aykırı davranır  veya komiserin talimatlarına uymazsa,

d-) Borca batık olduğu anlaşılan bir sermaye şirketi veya kooperatif, konkordato talebinden feragat ederse,

İflâsa tabi olmayan borçlu şahıslar bakımından ise, konkordatonun başarıya ulaşamayacağının anlaşılması veya borçlunun mühlet süresince belirlenen yasaklara ve komiserin talimatlarına uymaması, kesin mühletin verilmesinden sonra gerçekleşmesi durumunda, komiserin yazılı raporu üzerine mahkeme kesin mühleti kaldırarak konkordato talebinin reddine karar verir.

Mahkeme, bu madde geregince  karar vermeden önce borçlu ve varsa konkordato talep eden alacaklı ve alacaklılar kurulunu  duruşmaya davet eder.

  1. KESİN MÜHLETİN SONUÇLARI

1.  Mühletin Alacaklılar Bakımından Sonuçları (İİK m. 294):

Mühlet içinde borçlu aleyhine 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre yapılan takipler de dahil olmak üzere hiçbir takip yapılamaz ve evvelce başlamış takipler durur, ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları uygulanmaz, bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren süreler işlemez.

Yalnızca İİK m. 206 birinci sırada yazılı imtiyazlı alacaklar  için haciz yoluyla takip yapılabilecektir.

Tasdik edilen konkordato projesi aksine hüküm içermediği takdirde, kesin mühlet tarihinden itibaren rehinle temin edilmemiş her türlü alacağa faiz işlemesi durur. Konkordato mühletinin verilmesinden önce, gelecek bir alacağın devri sözleşmesi yapılmış ve devredilen alacak konkordato mühletinin verilmesinden sonra doğmuş ise, bu devir işlemi hükümsüz olur.

Konusu para olmayan alacaklar , alacaklı tarafından, ona eşit kıymette para alacağına çevrilerek komisere bildirilir. Şu kadar ki borçlu,komiserin onayıyla taahhüdün aynen ifasını üstlenmekte serbesttir.

  1. Kesin Mühletin Rehinli Alacaklılar Bakımından Sonuçları (İİK m. 295):

Mühlet sırasında rehinle temin edilmiş alacaklar nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılabilir ve başlamış olan takiplere devam edilebilir. Ancak, bu takip nedeniyle muhafaza tedbirleri alınamaz ve rehinli malın  satışı gerçekleştirilemez.

  1. Kesin Mühletin Sözleşmeler Bakımından Sonuçları (İİK m. 296) :

Sözleşmenin karşı tarafının konkordato projesinden etkilenip etkilenmediğine bakılmaksızın, borçlunun taraf olduğu ve işletmesinin faaliyetinin devamı için önem arz eden sözleşmelerde yer alıp da borçlunun konkordato talebinde bulunmasının sözleşmeye aykırılık teşkil edeceğine, haklı fesih sebebi sayılacağına yahut borcu muaccel hale getireceğine ilişkin hükümler, borçlunun konkordato yoluna başvurması durumunda uygulanmaz. Sözleşmede bu yönde bir hüküm bulunmasa dahi sözleşme, borçlunun konkordatoya başvurduğu gerekçesiyle sona erdirilemez.

Borçlu, tarafı olduğu ve konkordatonun amacına ulaşmasını engelleyen sürekli borç ilişkilerini, komiserin uygun görüşü ve mahkemenin onayıyla her hangi bir zamanda sona erecek şekilde feshedebilir. Bu çerçevede ödenmesi gereken tazminat, konkordato projesine tabi olacaktır.

  1. Kesin Mühletin Borçlu Bakımından Sonuçları (İİK m. 297) :

Borçlu, komiserin nezareti altında işlerine devam edebilir. Ancak, mahkeme mühlet kararı verirken veya mühlet içinde, bazı işlemlerin geçerli olarak ancak komiserin izni ile yapılmasına veya borçlunun yerine  komiserin işletmenin faaliyetini devam ettirmesine de karar verebilir.

Borçlu, mahkemenin izni dışında mühlet kararından itibaren; Rehin tesis edemez, Kefil olamaz, Taşınmaz ve işletmenin devamlı tesisatını kısmen dahi olsa devredemez,takyid edemez, İvazsız tasarruflarda bulunamaz. Aksi halde yapılan işlemler hükümsüzdür.

Borçlunun bu hükme yahut komiserin uyarılarına aykırı davranması durumunda, mahkeme borçlunun malları üzerindeki tasarruf yetkisini kaldırabilir veya konkordato talebinin reddine ve iflasın açılmasına karar verebilir.

  1. Defter Tutulması ve Rehinli Malların Kıymet Takdiri (İİK m. 298) : 

Komiser, görevlendirilmesini müteakip borçlunun mevcudunun bir defterini yapar ve malların kıymetlerini takdir eder. Komiser rehinli malların kıymetinin takdirine ilişkin kararını alacaklıların incelemesine hazır bulundurur ve kıymet takdiri kararı alacaklılar toplantısından önce yazılı olarak rehinli alacaklılara ve borçluya bildirilir.

İlgililer, yedi gün içinde ve masrafını önceden vermek kaydıyla, mahkemeden rehinli malların kıymetini yeniden takdir etmesini isteyebilirler. Eğer yeni kıymet takdiri bir alacaklı tarafından istenmiş ve takdir edilen kıymet, kayda değer bir şekilde değişmişse alacaklı borçludan masraflarının ödenmesini talep edebilir.

 

KONKORDATONUN KABULÜ VE ALACAKLILAR TOPLANTISI :

1-) Alacaklıları Alacaklarını Bildirmeye Davet (İİK m. 299) : 

Alacaklılar, komiser tarafından yapılacak ilanla, ilan tarihinden itibaren on beş gün içinde alacaklarını bildirmeye davet olunur. Ayrıca  ilanın birer sureti adresi belli olan alacaklılara posta ile gönderilir. İlanda, alacaklarını bildirmeyen alacaklıların bilançoda kayıtlı olmadıkça konkordato projesinin müzakerelerine kabul edilmeyecekleri, ihtarıda yazılır.

2-) Alacaklar Hakkında Borçlunun Beyana Daveti (İİK m. 300) :

Komiser, borçluyu iddia olunan alacaklar hakkında açıklamada bulunmaya davet eder. Komiser, alacakların gerçek olup olmadığı hakkında borçlunun defterleri ve belgeleri üzerinde gerekli incelemelerde bulunarak elde ettiği sonuçları hazırlayacağı raporda belirtir.

İİK m. 308/b uyarınca; Alacakları itiraza uğramış olan alacaklılar, tasdik kararının ilanı tarihinen itibaren bir ay içinde dava açabilirler. Tasdik kararı veren mahkeme, konkordato projesi uyarınca çekişmeli paylara isabet eden payın bir bankaya yatırılmasına karar verebilir.

3-) Alacaklılar Toplantısına Davet (İİK m. 301) :

Konkordato projesinin hazırlanması, alacakların bildirilmesi ve incelenmesi tamamlandıktan sonra komiser, yeni bir ilan yaparak alacaklıları, konkordato projesini müzakere etmek üzere toplanmaya davet eder. Toplantı günü ilandan en az on beş gün sonra olmak zorundadır. İlanda alacaklıların, toplantıdan önceki 7 gün içinde belgeleri inceleyebilecekleri de bildirilecektir.

4-) Alacaklılar Toplantısı ve Projenin Kabulü İçin Gerekli Çoğunluk (İİK m. 302):

Komiser alacaklılar toplantısına başkanlık eder ve borçlunun durumu hakkında bir rapor verir. Borçlunun gerekli açıklamaları yapmak üzere toplantıda hazır bulunması mecburidir. 

Konkordato projesi;

a-) Kaydedilmiş olan alacaklıların ve alacakların yarısını veya

b-) Kaydedilmiş olan alacaklıların dörtte birini ve alacakların üçte ikisini,

aşan bir çoğunluk tarafından imza edilmiş ise kabul edilmiş sayılır.

Oylamada sadece konkordato projesinden etkilenen alacaklılar oy kullanabilir. Rehinle temin edilmiş olan alacaklar, takdir edilen kıymet sonucunda teminatsız kaldıkları kısım için hesaba katılırlar.Çekişmeli veya geçiktirici koşula bağlı yahut belirli olmayan bir vadeye baglı alacakların hesaba katılıp katılmamasına ve ne oranda katılacağına mahkeme karar verir.

Komiser, iltihak süresinin bitmesinden itibaren en geç yedi gün içinde konkordatoya ilişkin bütün belgeleri, konkordato projesinin kabul edilip edilmediğine ve tasdikinin uygun olup olmadığına dair gerekçeli raporunu mahkemeye tevdi eder.

5-) Borçtan Birlikte Sorumlu Olanlara Karşı Haklar (İİK m. 303) :

Konkordatoya muvafakat etmeyen alacaklı borçtan birlikte sorumlu olanlara  karşı bütün haklarını muhafaza edeceği hüküm altına alınmıştır.

Konkordatoya muvafakat eden alacaklı da kendi haklarını, borçtan birlikte sorumlu olan kişilere ödeme mukabilinde devir teklif etmek ve onlara toplantıların günü ile yerini en az on gün önce haber vermek şartıyla bu hükümden yararlanır.

Alacaklı müracaat hakkına halel gelmeksizin borçtan birlikte sorumlu olan kişilere konkordato müzakerelerine katılma yetkisini verebilir ve onların kararını kabul taahhüdünde bulunabilir.

 

KONKORDATONUN TASDİKİ :

1-) Konkordatonun mahkemede incalenmesi (İİK m. 304) :

Komiserin gerekçeli raporunu ve dosyayı tevdii alan mahkeme, konkordato hakkında karar vermek üzere yargılamaya başlar.Mahkeme komiseri dinledikten sonra kısa bir zamanda ve her halde kesin mühlet içinde kararını vermek zorundadır. Karar vermek için tayin olunan duruşma günü ilan edilir.

Konkordato hakkında yapılan yargılamada kesin mühlet içinde bir karar verilemiyeceği anlaşılırsa, mahkeme gerekli görür ise komiserden gerekçeli bir rapor daha alarak, karar verilinceye kadar mühlet hükümlerinin devamına karar verebilir. Bu süre altı aydan fazla olamaz.

2-) Konkordatonun Tasdik Şartları (İİK m. 305) :

Toplantıda ve iltihak  süresi içinde verilen oylarla kabul edilen konkordato projesinin tasdiki aşağıdaki şartların gerçekleşmesine bağlıdır:

a-) Adi konkordatoda teklif edilen tutarın, borçlunun iflası halinde alacaklıların eline geçebilecek muhtemel miktardan fazla olacağının anlaşılması; malvarlığının terki suretiyle konkordatoda paraya çevirme halinde elde edilen hasılat veya üçüncü kişi tarafından teklif edilen tutarın iflas yoluyla tasfiye halinde elde edilebilecek bedelden fazla olacağının anlaşılması

b-) Teklif edilen tutarın borçlunun kaynakları ile orantılı olması

c-) Konkordato projesinin kanunen istenilen  çoğunlukla kabul edilmiş bulunması

d-) İmtiyazlı alacaklıların alacaklarının tam olarak ödenmesinin ve mühlet içinde komiserin izniyle akdedilmiş borçların ifasının, alacaklı bundan açıkça vazgeçmedikçe yeterli teminata bağlanmış olması

e-) Konkordatonun tasdikinin gerektirdiği yargılama giderleri ile konkordatonun tasdiki durumunda alacaklılara ödenmesi kararlaştırılan para üzerinden alınması gereken harcın, tasdik kararından önce, borçlu tarafından mahkeme veznesine depo edilmiş olması

Mahkeme konkordato projesini yetersiz bulursa, kendiliğinden veya talep üzerine, gerekli gördüğü düzeltmenin yapılmasını isteyebilir.

3-) Konkordatonun Tasdiki Kararı, Kapsamı ve İlanı (İİK m. 306) :

Konkordatonun tasdiki kararında alacaklıların hangi ölçüde alacaklarından vazgeçtiği ve borçlunun borçlarını hangi takvim çerçevesinde ödeyeceği belirtilir. 

Kararda, tasdik edilen konkordatonun yerine getirilmesini sağlamak için gerekli gözetim, yönetim ve tasfiye tedbirlerini almakla görevli bir kayyım tayin edilebilir.

Atanması halinde kayyım, borçlunun işletmesinin durumu ve proje uyarınca borçlarını ödeme kabiliyetini koruyup korumadığı konusunda iki ayda bir tasdik kararını veren mahkemeye rapor verecek olup, bu raporu alacaklılar da inceleyebilirler. Konkordato tasdik kararı mahkemece, ilan olunur ve ilgili yerlere bildirilir.

4-) Rehinli Malların Muhafaza ve Satışı İle Finansal Kiralama Konusu Malların İadesinin Ertelenmesi (İİK m. 307) :

Borçlunun talebi üzerine, tasdik kararında rehinli malın muhafaza altına alınması ve satışının, karardan itibaren bir yılı geçmemek üzere aşağıdaki şartlarla ertelenebilir:

a-) Rehinle temin edilen alacak konkordato talebinden önce doğmuş olmalıdır.

b-) Rehinle temin edilen alacağın konkordato talep tarihine kadar ödenmemiş faizi bulunmamalıdır.

c-) Borçlu, rehinli malın, işletmenin faaliyeti için zorunlu olduğunu ve paraya çevrilmesi durumunda ekonomik varlığının tehlikeye düşeceğini yaklaşık olarak ispat etmiş olmalıdır.

Rehinli malın muhafazası ve paraya çevrilmesinin ertelenmesi halinde satış isteme süresi işlemez.

Borçlunun talebi üzerine, tasdik kararında finansal kiralama konusu malların iadesi, karardan itibaren bir yılı geçmemek üzere aşağıdaki şartlarla ertelenebilir:

a-) Borçlu finansal kiralama sözleşmesinin aynen ifasını üstlenmiş olmalıdır.

b-) Finansal kiralamadan doğan kira alacağı konkordato talebinden önce doğmuş olmalıdır.

c-) Ödenmemiş kira borcu, üç aylık tutarı aşmamalıdır.

d-) Bu erteleme nedeniyle finansal kiralama konusu malın değer kaybından kaynaklanabilecek zarar, teminat altına alınmış olmalıdır.

e-) Borçlu finansal kiralama konusu malın işletmenin faaliyeti için zorunlu olduğunu ve iade edilmesi durumunda ekonomik varlığının tehlikeye düşeceğini yaklaşık olarak ispat etmiş olmalıdır. 

Rehinli mallar ile finansal kiralamaya konu malların alacaklılar, yazılı görüşlerini konkordatonun tasdikine ilişkin duruşmadan önce sunmaya davet edilirler; bu alacaklılar ayrıca tasdik duruşmasına çağırılırlar.

Konkordatoyu tasdik eden mahkeme,ilgili alacaklının talebi üzerine ve borçluyuda davet ederek aşagıdaki hallerden birinin varlığının yaklaşık olarak ispat edilmesi kaydıyla erteleme kararını kaldırır.

a-) Borçlu ertelemeyi yanlış bilgiler vermek suretiyle elde etmişse,

b-) Borçlunun serveti ve gelirleri artmış ve  borçlu, ekonomik varlığını tehlikeye sokmadan borcunu ödeyebişlecek hale gelmişse,

c-) Rehinli malın paraya çevrilmesi veya finansal kiralama konusu malın iadesi, borçlunun ekonomik varlığını artık tehlikeye sokmayacaksa,

5-) Konkordatonun Tasdik Edilmemesi ve Borçlunun İflası (İİK m. 308) :

Konkordato tasdik edilmezse mahkeme konkordato talebinin reddine karar verir ve bu karar ilan edilerek ilgili yerlere bildirilir. Borçlunun iflasa tabi şahıslardan olması ve doğrudan doğruya iflas sebeplerinden birinin mevcut olması halinde mahkeme, borçlunun resen iflasına  karar verir.

KONKORDATONUN KAPSAMI :

1-) Konkordatonun Hükümleri  (İİK m. 308/c) :

Konkordato,  tasdik kararıyla bağlayıcı hale gelir. Tasdik edilen konkordato projesinde konkordatonun, tasdik kararının kesinleşmesiyle bağlayıcı hale geleceği de kararlaştırılabilecek olup bu taktirde, mühletin etkileri, kanunda öngörülen istisnalar saklı kalmak kaydıyla konkordatonun bağlayıcı hale geldiği tarihe kadar devam eder.

Bağlayıcı hele gelen konkordato, konkordato talebinden önce veya komiserin izni olmaksızın mühlet içinde doğan bütün alacaklar için mecburidir.  İstisnaları;

  • İmtiyazlı alacaklar (İşçi alacakları, nafaka alacakları)
  • Rehinli alacaklıların rehnin kıymetini karşılayan miktardaki alacakları,
  • Bir malın aynından doğan amme alacakları,
  • Mühlet içinde komiserin izniyle akdedilmiş sözleşmelerden doğan alacaklar,

Yani, konkordato teklifini kabul etmiş olsun olmasın, yukarıdaki istisnalar dışında kalan alacaklılar, alacaklarını konkordato teklifindeki miktarda ve vadelerde tahsil edebilirler.

Kredi kurumları tarafından verilen krediler de dahil olmak üzere, mühlet içinde komiserin izniyle akdedilmiş borçlar, adi konkordatoda konkordato şartlarına tabi olmayacaktır. Bunlar, malvarlığının terki suretiyle konkordatoda yahut sonraki bir iflasta masa borcu sayılır. Aynı kural karşı edimin ifasını komiserin izniyle kabul eden borçlunun taraf olduğu sürekli borç ilişkilerindeki karşı edimler için de geçerlidir.

2-) Konkordatonun Sonuçlanmayan Takiplere Etkisi (İİK m. 308/ç) :

Konkordatonun taraflar için bağlayıcı hale gelmesi, geçici mühlet kararından önce başlatılmış takiplerde konulan ve henüz paraya çevrilmemiş olan hacizleri hükümden düşürür.

3-) Konkordato Haricinde Yapılan Vaatler (İİK m.308/d) :

Borçlu tarafından alacaklılardan birine konkordato projesinde öngörülenden fazla olarak yapılan vaatler hükümsüzdür.

 

KONKORDATONUN FESHİ :

1-) Konkordatonun Kısmen Feshi  (İİK m. 308/e) : 

Kendisine karşı konkordato projesi uyarınca ifada bulunulmayan her alacaklı, konkordato uyarınca kazanmış olduğu yeni hakları muhafaza etmekle birlikte konkordatoyu tasdik eden mahkemeye başvurarak kendisi hakkında konkordatoyu feshettirebilir. Fesih talebi üzerine verilecek hükmün tebliğinden itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurulabilecek olup, istinaf sonucunda bölge adliye mahkemesi kararına karşı tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir.

2-)  Konkordatonun Tamamen Feshi  (İİK m. 308/f) :

Her alacaklı, kötü niyetle sakatlanmış konkordatonun feshini tasdik kararını vermiş olan mahkemeden isteyebilir. Konkordatonun tamamen feshi kararı kesinleştiğinde durum ilan edilir ve ilgili yerlere bildirilir.

Konkordato tasdik edilmezse mahkeme, konkordato talebinin reddine karar verir ve bu karar ilân edilerek ilgili yerlere bildirilir. Bu durumda, borçlunun iflâsa tabi borçlulardan olması ve doğrudan doğruya iflâs sebeplerinden birinin mevcut olması hâlinde mahkeme, borçlunun iflâsına resen karar verir.

 

KONKORDATO KARARINA KARŞI KANUN YOLLARI:

İcra ve İflas Kanunu’nun 287. Maddesi gereğince, geçici mühlet talebinin kabulü, geçici komiser görevlendirilmesi, geçici mühletin uzatılması ve tedbirlere ilişkin kararlara karşı kanun yoluna başvurulamaz.

Aynı  Kanunun 293. Maddesi gereğince, kesin mühlet talebinin kabulü ile mühletin kaldırılması talebinin reddine ilişkin kararlara karşı kanun yoluna başvurulamaz.

Kesin mühlet talebinin değerlendirilmesi sonucunda, hakkında iflas kararı verilmeyen borçlunun konkordato talebinin reddine karar verilirse, borçlu veya varsa konkordato talep eden alacaklı bu kararın tebliğinden itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurabilir. Bölge adliye mahkemesinin kararı kesindir. Bölge adliye mahkemesi tarafından ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak mühlet kararı verildiği hallerde dosya, komiserin görevlendirilmesi de dahil olmak üzere müteakip işlemlerin yürütülmesi için ilk derece mahkemesine gönderilir.

Mahkemenin veya bölge adliye mahkemesinin konkordato talebinin reddiyle birlikte borçlunun iflasına da karar verdiği hallerde, iflas kararına ilişkin kanun yollarına başvurma hükmü uygulanabilecektir.

Ayrıca, aynı  Kanunun 308/a maddesi gereğince, konkordato hakkında verilen karara karşı borçlu veya konkordato talep eden alacaklı, kararın tebliğinden; itiraz eden diğer alacaklılar ise tasdik kararının ilanından itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir. Bölge adliye mahkemesi kararına karşı on gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir. İstinaf ve temyiz incelemeleri, Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerine göre yapılır.

 

 

İşbu bilgilendirme içerikli makale içerisinde yer alan değerlendirmeler hukuki tavsiye ya da hukuki görüş niteliği teşkil etmemekte olup, bu makalede ki değerlendirmeler nedeniyle herhangi bir şekilde Apan-Dilek Avukatlık Bürosu’na sorumluluk yüklemek mümkün değildir. Bu bilgi verici makale içeriğindeki soru ve sorunlarınız bakımından bir hukukçudan bilge ve görüşü alınması tavsiye edilir.