Kentsel Dönüşüm ve Yapı Kooperatifleri

KENTSEL DÖNÜŞÜM

Türkiye’de ve Türk hukukunda kentsel dönüşüm 16/5/2012 tarihli  6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile kullanılmaya başlanan yeni bir kavramdır. Çarpık şehirleşmenin ve eskiyen binaların beraberinde getirdiği sorunların çözümü kentsel dönüşüm ile giderilmeye çalışılmaktadır. Kentsel dönüşüm davaları, kentsel dönüşüm uygulamaları sırasında oluşabilecek her türlü hukuk dışı işlem nedeniyle, tespit, iptal, tazminat ve idari dava türlerini ifade etmektedir.

Kentsel dönüşüm uygulamalarının kamusal niteliği nedeniyle temel haklar arasında sayılan mülkiyet hakkına sınırlamalar getirmektedir. Bu nedenle zarara uğramamak ve sözleşme ile taahhüt edilenler ile fiilen yapılanlar arasındaki farkların bulunmaması oldukça önemlidir.

Kentsel dönüşüm sürecinde karşımıza çıkacak olan temel davalar idari yargıda açılan iptal davası ve tam yargı davasıdır. Bunlar risk tespitinin iptali, risk tespit raporuna itiraz, kentsel dönüşüm kararının iptali, kentsel dönüşüm toplantısının iptali, satış kararının iptali ile bedel tespitine itiraz ve satış işleminin iptali davalarıdır.

KOOPERATİFLER HUKUKU

Türk Hukuku’nda Kooperatifler Kanunu’nun 1. Maddesine göre; Tüzel kişiliği haiz olmak üzere ortaklarının belirli ekonomik menfaatlerini ve özellikle meslek veya geçimlerine ait ihtiyaçlarını işgücü ve parasal katkılarıyla karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle sağlayıp korumak amacıyla gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan değişir ortaklı ve değişir sermayeli ortaklıklara kooperatif denir.

Kooperatif; çeşitli noktalarda değişik özellikler gösteren bir kişi birliğidir. Ortaklıkların amacı kar elde etmek ve paylaşmaktır. Kooperatiflerin ne kar paylaşmaya yönelik ticari bir amaçları vardır, hatta ne de amaçlarında ekonomik eğilime rastlanır. Kooperatifin amacı; bireyin ekonomisini geliştirmektir. Ekonominin geliştirilmesi birey çapındadır ama, geniş kapsamlı ve çok yönlüdür.

Kooperatifte ne pay sayısı ne de ortak sabittir. Sermaye ve pay sayısı da ortak sayısı ile bağlantılı olarak değişir. Kooperatifin sermayesi her yeni giren ortak ile birlikte kendiliğinden artar, çıkan ortakla da kendiliğinden azalır. Bu nedenle hareketli bir yapıdır.

YAPI KOOPERATİFLERİ İLE İLGİLİ OLARAK;

• Kooperatif üyeliğinden ihraç davaları
• Kooperatif üyeliğinin tespiti davaları
• Kooperatif genel kurul kararlarına karşı iptal davaları
• Kooperatif aidat borcu ile alakalı alacak ve icra davaları
• Kooperatif üyeliğinden kaynaklanan tazminat davaları
• Kooperatif genel kurulunun olağan ve olağanüstü toplantıya çağrılması istemli davalar
• Kooperatif başkan ve yönetim kurulu üyelerinin cezai sorumluluktan doğan ceza davaları
• Kooperatif genel kurulun yenilenmesi talepli davalar
• Kooperatiflerin dağılması istemli davalar
• Kooperatif ile arsa sahipleri arasında çıkabilecek davalar
• Kooperatif ile müteahhit firma veya taşeronlar arasındaki davalar

Kooperatiflerin kuruluşu, işleyişi, gerektiğinde dağılma ve tasfiyesi, dava-takip işlemleri gibi hukuki süreçte büromuz danışma ve hukuki yardım hizmeti sağlamaktadır.

Kooperatiflerin en temel mevzuatı 1163 sayılı Kooperatifler Kanunudur. Bu kanunda bulunmayan konular için Kooperatifler Kanunu madde 98 “– Bu kanunda aksine açıklama olmayan hususlarda Türk Ticaret Kanunundaki Anonim şirketlere ait hükümler uygulanır” atfı sebebiyle 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri uygulanır.